Hensbroeker Kerk Hensbroek, Noord-Holland

Project
Rijksmonumentale dorpskerk te Hensbroek, Anna-Paulowna-Polder.
Hoge zoutbelasting in een zeer droge muur.

Historie

De rijksmonumentale Hensbroeker Kerk is een eenbeukig en aan vijf zijden gesloten dorpskerk uit de jaren 1657 en 1658. Op 2 juli 1657 werd de eerste steen gelegd. Bouw en inrichting duurden slechts één jaar. De kerk is in gotische trant opgetrokken en heeft als dak een houten tongewelf dat inwendig versierd is. In de massief opgemetselde gevels zijn rondboogramen ingebracht. In de koorsluiting ontbreekt het middenvenster. De toren is bijna geheel ingebouwd in het schip en is sinds 1798 eigendom van de burgerlijke gemeente. In de 19de eeuw verkeerde het gebouw in een zeer slechte staat, mede veroorzaakt door achterstallig onderhoud. Omstreeks 1838 werden de allernoodzakelijkste werkzaamheden uitgevoerd. In 1985 werd er een betonnen ringbalk onder het maaiveld in het metselwerk geplaatst om de aanwezige fundering te ontlasten. Tussen 1987 en 1988 komt het tot een ingrijpende restauratie.

Opdrachtgever
Stichting Vrienden Hensbroeker Kerk

Problematiek

In verband met een zeer hoge zoutbelasting in een reeds over jaren gedroogde muur komt het pleisterwerk af van de muur. Op een groot aantal plekken verkruimelt het oude saneerpleister. Hier kunnen ook de zouten van de muur worden afgeborsteld. Voor de inpoldering van de Anna-Paulowna-Polder lag Hensbroek in een Veengebied dat direct in contact stond met de toenmalige Zuiderzee. De oorzaak van de hoge zoutbelasting – zo weet men – ligt met grote waarschijnlijkheid in het zilte aanmaakwater dat tijdens het opmetselen van de kerk werd is gebruikt. Een symptoom dat dit vermoeden doet ondersteunen, is de gelijkmatige verdeling van het schadebeeld over de gehele muurhoogte tot en met onder het dak.

Aard adviesopdracht
Analyse zoutbelasting, schadekwantificatie, onafhankelijk advies over de mogelijkheden voor het behandelen en afwerken van de muur met zicht op het toekomstige gebruik van de kerk (tentoonstellingen, concerten etc.).

Uitvoering
N.t.b.

Status
Adviesmodule I gereed.